Dobrze Urodzony Blog

Współczesny świat stwarza młodym ludziom wiele możliwości, ale stawia też wiele wyzwań. Zmieniające się warunki funkcjonowania intelektualnego, społecznego i ekonomicznego są przyczyną wielu problemów, którym stawiać czoło musi społeczeństwo jako całość. Z tego założenia wychodzi projekt „Depopulacja – czas na zmiany na opolskim rynku pracy” współtworzony przez Centrum im. Adama Smitha, oferując kompleksowe reformy edukacji, oświaty, opieki zdrowotnej i gospodarki.

Projekt dotyczy województwa opolskiego i powstał jako odpowiedź na problem wyludniania się tego regionu. Przez ostatnie 10 lat zaludnienie zmniejszyło się tam o 6%. Niskiej dzietności towarzyszy emigracja zarobkowa. Instytucje edukacyjne na terenie województwa nie zapewniają możliwości kształcenia dostosowanego do wymagań nowoczesnego rynku pracy. W ślad za tym idzie niedostosowanie organizacji gospodarki do współpracy z firmami zagranicznymi. Problemy te dotyczą również innych części Polski, ale opolskie ma być rodzajem poligonu doświadczalnego, gdzie odpowiednie rozwiązania będą testowane i w razie sukcesu, wdrażane gdzie indziej.

Głównym punktem zainteresowania projektu jest otoczenie opieką i wsparciem rodziców – począwszy od opieki zdrowotnej nad kobietami w ciąży, poprzez stymulowanie powstawania usług opiekuńczo-edukacyjnych, na reformie szkolnictwa wyższego kończąc. Uwagę przywiązuje się także do reformy opieki nad starszymi – poprzez wprowadzenie bonów opiekuńczych stwarzających szansę na ograniczenie, wywołanego demografią, wzrostu pensjonariuszy Domów Pomocy Społecznej. Całość ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa ekonomicznego i socjalnego, jakkolwiek znaleźć można w projekcie również propozycje odwołujące się w większym stopniu do retoryki wolnorynkowej stanowiącej jeden z głównych punktów zainteresowania CAS. Proponuje się między innymi uproszczenie prawa budowlanego i zastąpienie podatku CIT podatkiem obrotowym. Pewne znaczenie może mieć również stworzenie na bazie zasobów urzędu wojewódzkiego agencji rozwoju regionalnego podobnej do instytucji funkcjonujących w województwach: łódzkim i kujawsko-pomorskim. Chociaż pewne jest, że konkurencyjność polskiej gospodarki nie wzrośnie lawinowo dzięki tego rodzaju doraźnym działaniom.

Autorzy raportu nie są też przesadnymi optymistami, choć prognozy oczekiwanych zmian opisują bardzo dokładnie. Według nich, dzięki proponowanym reformom możliwe jest docelowe zwiększenie dzietności w opolskim o 50% i znaczne ograniczenie procesu wyludniania się regionu. Wszystko to przy założeniu, że jedynym czynnikiem, na jaki państwo może oddziaływać w celu zwiększenia dzietności są bodźce ekonomiczne i udogodnienia socjalne. Jednak wydaje się, że inne możliwości są również do pomyślenia. Dość efektywne byłoby zapewne wprowadzenie ograniczeń w dostępności antykoncepcji bądź przeciwdziałanie na różne sposoby destrukcyjnym prądom obyczajowym. Ale z braku możliwości przejęcia sterów nad przestrzenią publiczną i zmiany tego, jak oddziałuje ona na społeczeństwo, pozostaje nam ucieczka do przodu – dążenie do tego, aby mieć coraz więcej i więcej, w nadziei, że to nieco złagodzi rozmaite problemy, których korzenie tkwią zupełnie gdzie indziej.